Hoogbegaafd en creatief denken

apr 4, 2024 | Verhalen uit de praktijk

Rechtvaardigheidsgevoel en driftbuien

Een achtjarige hoogbegaafde jongen had op school forse driftbuien. De juf vertelde mij dat deze jongen niet zo goed luisterde. Als zij een opdracht gaf, deed hij vaak iets heel anders. Als zij hem vroeg om de opdracht goed uit te voeren, kon hij ontzettend boos worden. Wanneer zij hem dan aansprak op zijn gedrag, werd hij nóg bozer en soms vlogen zijn spullen zelfs door de klas… De ouders hoorden dit verhaal nu al jaren, maar thuis had deze jongen niet zulke driftbuien. Hij kon daar ook wel eens boos worden, maar het was niet in deze mate.

De jongen vertelde mij vol overtuiging, dat hij thuis en op school juist altijd heel goed luisterde, maar dat de juf steeds dácht dat dat niet zo was. Dan kreeg hij op zijn kop en dit vond hij erg onrechtvaardig. Want hij deed juist zo zijn best! En hij had nou net, zoals wel meer hoogbegaafden, zo’n ontzettend sterk rechtvaardigheidsgevoel… tel daar zijn intense emoties bij op en je begrijpt wel dat daar een driftbui van kan komen.

Creatief denken

Maar ik begreep de juf al snel ook wel. Want toen ik hem vroeg om een huis te tekenen, zette hij een klein stipje in de hoek van het blad en keek me vervolgens afwachtend aan. Nu had ik mijn opdracht kunnen herhalen, maar ik voelde wel dat dat niet verstandig was. Ik zei dus alleen: ‘Oké, leg eens uit…’ Hij begon te stralen en startte een enthousiaste uitleg over een ‘atoomhuis’ in een ‘atoomstad’. Wat was ik blij dat ik hem niet beschuldigd had van het niet uitvoeren van de opdracht! Hij had gewoon heel erg creatieve ideeën… Wel heb ik hem gevraagd of het misschien mogelijk was het atoomhuis uit te vergroten zodat we het zouden kunnen zien. Dat wilde hij wel; hij schreef ‘X 1.000.000’ bij de tekening, maakte een pijl en tekende daarboven een prachtig huis met originele kamers en heel bijzondere functies… Of het echt mooi werd, leek nauwelijks van belang. Hij genoot vooral van de ideeën die achter elkaar zijn hoofd opkwamen en hij begon vaak al aan het volgende plan voordat het vorige helemaal af was. Hij was er een hele tijd mee bezig en de tekening ging vol trots mee naar huis.

Inzicht

Deze jongen wil het heel graag goed doen. Hij wil ook graag luisteren. Maar als de juf een opdracht geeft, stuitert zijn enthousiaste hoofd vaak net even een andere richting uit, dan de richting die de juf bedoelde of bedacht had. Zij was hierdoor gaan denken dat hij zich niet aan opdrachten wilde houden en haar misschien soms zelfs uitdaagde. De jongen is begeleid in het verkrijgen van inzicht dat hij soms beter wat meer kan communiceren, omdat mensen anders niet goed weten wat hij denkt of bedoelt. Een ander kan niet in zijn hoofd kijken tenslotte, en kan daardoor soms een verkeerde conclusie trekken. Na de uitleg hierover knikte hij, hij kon zich dat eigenlijk wel heel goed voorstellen. De juf begreep na een gesprek hierover beter hoe zijn denkproces verliep. Ze zag in dat ze erop mocht vertrouwen dat hij wel degelijk wilde luisteren en dat ze hem vaker moest bevragen in plaats van aanspreken. Ook waren de jongen en de juf het erover eens dat, zeker bij creatieve opdrachten, het niet altijd zo precies hoefde als zij aan de klas voorstelde. Er kwam hierdoor meer begrip en meer rust. Voor beiden een veel fijnere situatie.